به گزارش ایسنا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، علی بیت‌اللهی ـ رییس بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و دبیر کارگروه ملی مخاطرات کشور ـ در نشست تخصصی و کارگاه آموزشی «فرونشست و چالش‌های آن در حوزه میراث‌فرهنگی کشور»، به تعریف مفاهیم مهم فرونشست وگستردگی آن در ایران و جهان پرداخت و یادآور شد: پایین رفتگی تدریجی و یا ناگهانی سطح زمین در گستره‌ای وسیع و یا محدود بر اثر عوامل طبیعی و یا غیرطبیعی را فرونشست زمین می‌نامیم که بیشتر بر اثر افت سطح آب زیرزمینی رخ می‌دهد.
مدرس این کارگاه، گسترش فرونشست زمین در ایران و اهمیت بالای تاب‌آوری المان‌های میراث‌فرهنگی و گردشگری را از دلایل برگزاری این نشست و اهمیت آن برای مجموعه‌های بزرگ میراث‌فرهنگی و گردشگری ذکر کرد.
دبیر کارگروه ملی مخاطرات کشور در ادامه با مرور مسئولیت‌های قانونی این حوزه در کشور، به بیان راهکارهای موجود برای کاهش ریسک آن به‌ویژه در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری کشور پرداخت.
بیت‌اللهی با بررسی کلی قرارگیری المان‌های میراث‌فرهنگی کشور در پهنه فرونشستی زمین، پیشنهادهایی را از جمله مطالعه ویژه ریسک فرونشست زمین در محدوده‌های المان‌های میراث‌فرهنگی و گردشگری، تهیه چک لیست‌های کنترل دوره‌ای اثر فرونشست زمین برالمان‌های میراث‌فرهنگی و گردشگری، تدوین دستورالعمل اقدمات جزئی، تدوین برنامه پایش فرونشست زمین در سایت‌های حساس، اجرا کردن اقدامات وتمهیدات مهندسی کنترل آثار فرونشست زمین در سایت‌های میراث‌فرهنگی و گردشگری و برگزاری کارگاه‌های آموزشی به صورت دوره‌ای و در سطوح مختلف، ارائه کرد.
مرتضی مهدوی ـ عضو تخصصی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در موضوعات سازه و مخاطرات طبیعی و مدرس سابق مرکز آموزش عالی میراث‌فرهنگی کشور ـ نیز با اشاره به اهمیت پدیده فرونشست و تاثیر بلندمدت این پدیده بر افت تراز سطح زمین و به تبع آن، تأثیربسیار منفی در سازه‌ها و ساختارهای خطی و حساس که عملکرد آن‌ها وابستگی مستقیمی با حفظ تراز طراحی شده دارند، لزوم بررسی تخصصی این پدیده در المان‌های مذکور، شناسایی ابعاد این رخداد در نواحی دارای پتانسیل، پهنه‌بندی مخاطره، شناسایی نقاط ریسک بالا و همچنین ارزیابی سطوح آسیب‌پذیری المان‌های در معرض را بسیار حیاتی و ضروری اعلام کرد.
مهدوی افزود: نکته حائز اهمیت در مجموعه‌های میراث‌فرهنگی و تاریخی، وجود المان‌های بسیار مهم و در عین حال وابسته به تراز ثبت است. در سازه‌ها، ابنیه و آثار مرتبط با این مجموعه‌ها آسیب‌پذیری بالایی برای مواجهه با جابجایی تراز کف وجود دارد.
او با مرور مهمترین آثار فرونشست بر سازه‌ها و زیر ساخت‌ها، بویژه موارد مرتبط با میراث‌فرهنگی و ابنیه، به بیان روش‌های پایش این آثاروهمچنین دستورالعمل‌های لازم برای نگهداری و مقاوم‌سازی پرداخت.
علیرضا انیسی ـ معاون پژوهشی وعضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری ـ نیز در این نشست با اشاره به فعالیت‌های مشترک پژوهشگاه و مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در قالب تفاهم‌نامه همکاری و بررسی پدیده مخاطره‌آمیز فرونشست، اظهار کرد: خطرات و سوانح بسیاری در کمین آثار تاریخی کشورهستند که باید مورد بررسی قرار گیرند. قدرت تشخیص و ارائه راهکار برای برخی ازاین مخاطرات را داریم، ولی برای برخی دیگر همچون موضوع فرونشست، نیازمند یاری نهادهای دیگر، همچون مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی هستیم که دراین زمینه با مطالعات گسترده تجارب زیادی کسب کرده و نسبت به موضوع شناخت کامل دارند.
او با اشاره به برگزاری سه همایش درحوزه سوانح طبیعی با موضوع زلزله در سال‌های گذشته و یک همایش در سال آینده ابراز امیدواری کرد این نشست تنها جنبه آگاهی‌بخشی نداشته باشد و بتوانیم در آینده برای مسأله فرونشست در ابنیه و آثار تاریخی نیز اقدامات مؤثری انجام دهیم.
فاطمه داوری ـ مدیر اداره حفظ واحیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی ـ نیز گفت: فرصت پیش آمده برای معاونت میراث‌فرهنگی و اداره حفظ و احیاء و طرح موضوع با اهمیت فرونشست و چالش‌های آن در حوزه میراث‌فرهنگی از دل تفاهم‌نامه مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری بیرون آمده است.
او ماهیت مخاطره‌آمیز فرونشست را در مقیاس ملی و جهانی دارای اهمیت بالا دانست و افزود: توجه به این پدیده از یک موضوع مهم، به یک موضوع ضروری تبدیل شده است.
داوری با بیان این‌که در یک سده گذشته همواره عامل "رطوبت"، خطر اصلی بناهای تاریخی محسوب می‌شد، گفت: بررسی موضوع فرونشست و چالش‌های آن در میراث‌فرهنگی تنها از طریق تعاملات میان دستگاهی فراهم می‌شود و هدف اصلی برگزاری این نشست و بیان این دغدغه تهیه بسته‌های مشترک در این حوزه و استفاده از دانش افراد متخصص و انجام کارهای پژوهشی است.
انتهای پیام
